Herdenking Indië-veteranen en herdenking Martijn Rosier

Door dit verslag krijgt u een indruk van de alternatieve herdenking op 4 mei 2020 en leest u de woorden die zijn gesproken.

Herdenken doe je bij voorkeur samen. Het zijn de momenten waarop de gevallenen worden herdacht. Door het coronavirus is het ons niet toegestaan om de herdenking te houden zoals we gewend zijn. Wethouder Nel Haarsma, Rendert Rosier en enkele leden van veteranencomité het Bildt kwamen bij elkaar in 't Raadhuus, het voormalige gemeentehuis van 't Bildt, voor een korte plechtigheid. Bij de monumenten werden bloemen gelegd namens de gemeente, namens het veteranencomité en door dhr. Rosier

Namens het veteranencomité sprak Piet Bil de volgende woorden.
Vandaag, 4 mei 2020, is de nationale herdenking van slachtoffers van oorlog en geweld vanaf 1945 tot heden. Dit jaar onder bijzondere omstandigheden waarvan we hopen dat we ze niet vaker mee hoeven te maken.
Tijdens de nationale herdenking op 4 mei gedenken wij allen, burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. In 2019 en 2020 herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. We staan stil bij de vrijheid die  is bevochten door mensen die daarvoor grote offers hebben gebracht. We vieren dat we sinds 1945 weer in vrijheid leven, in het besef dat we samen verantwoordelijk zijn om vrijheid door te geven aan nieuwe generaties. We zijn hier in het bijzonder bij elkaar om stil te staan en stil te zijn. En om de namen te noemen van hen, bewoners van voorheen gemeente "het Bildt", die hun leven hebben gegeven door zich in te zetten tegen vijandige overheersing, voor orde en handhaving en bij vredesoperaties. Van de herdenkingsmonumenten is het monument voor  de verzetsstrijders onthuld in juli 1993, het Indië-monument op 6 juli 2000 en dat van Martijn Rosier op 29 april 2009. Nog steeds staat een en ander rond de herdenkingen ter discussie, maar toch hebben zij en ook de vele anderen die hier niet genoemd worden er het recht toe en wij de plicht om ons hen te herinneren en te eren. Van de rechtstreekse betrokkenen zijn er steeds minder in leven om hun verhalen en soms gruwelijke ervaringen met elkaar en met ons te delen, maar daarom mogen wij hen nooit vergeten en evenmin de dierbaren die achterbleven met het gemis. We herdenken de 7 verzetsstrijders van de K.P. afdeling Sexbierum die in nacht van 25 op 26 september 1943 het bevolkingsregister veilig stelden en vernietigden zodat het niet kon worden gebruikt door de Duitsers om jonge Bildtse mannen te zoeken voor dwangarbeid. Hun actie werd door een lid van de groep verraden.
We herdenken de verzetsstrijders.

Op het monument staat:  
De mins fan morn mâg wat guster weest is niet fergete.
Hun namen zijn:
Lubbertus Blaauw
Jisse Dijkstra
Frederik Jan Kleinbrinke
Gerben Oswald
Lolle Rondaan
Gerrit Schuil
Johannes van der Weit
De laatste 3 genoemde "Bilkerts" werden in februari 1944 op Schiphol gefusilleerd.

Wij herdenken de omgekomen militairen in Nederlands-Indië.
Op het monument staat: Nederlâns-Indië 1945-1950                       
Striid foor orde en frede  Sij binne niet werom kommen.
De namen zijn:
Wijbe Binnema          geb. 17-10-1948    Madjasri   26 jaar
Luurtse de Boer         geb.  24-03-1947   Soerakarta   23 jaar
Wilhelm van Kammen geb. 10-02-1947    Tjakoen   21 jaar
Andele Lautenbach    geb. 23-12-1946   Bandoeng   20 jaar
Klaas Machiela            geb. 28-01-1947    Bandoeng   19 jaar
Dirk Miedema              geb. 29-12-1947   Toempang   23 jaar
Johannes Tjepkema    geb. 20-10-1947   Tjimahi   22 jaar

We herdenken onze dorpsgenoot en militair omgekomen tijdens een vredesmissie van de NAVO in Afghanistan.

Op het monument staat:  
Het hoogste offer. Voor een betere wereld
Zijn naam is: 
Martijn Rendert Rosier  geb.  26-08-2007  Deh Rawod  30 jaar         

De vader van Martijn, dhr. Rendert Rosier, schreef de volgende overpeinzing.
Ik vraag me af ????
Ik stap op een mooie avond even naar buiten om een shagje te roken, ja ik rook hoe fout dat ook is. Sta ik buiten?? het is een heldere avond, de sterren schijnen helder licht naar me toe, de Grote en de Kleine Beer. Mijn gedachten dwalen af en ik tuur dieper het hemelruim in. Zie achter de ons bekende sterren een oranje gloed met allemaal lichtpuntjes. Zou jij er één van zijn? Ben stil en denk terwijl ik mijn shagje rook. En ik vraag me af??.. Mijn gedachten gaan naar zondag 26 augustus 2007. Wat gebeurde er daar in Afghanistan? Om 06.00 uur de poort uit richting "Volendam" een strategisch punt om die veilig te stellen. Er is de laatste periode veel onrust daar. Het is een heuvel van waaruit de Taliban het kamp zou kunnen bestoken. Dat moet veilig gesteld worden dat is de opdracht die ze mee kregen. Met 2 mercedessen, een bushmaster en een YPR rupsvoertuig gaan ze via een omweg op weg. De reis zou veel korter zijn geweest als ze door de quala hadden kunnen gaan. Maar het is te gevaarlijk om daar door te gaan. Ook zou het te opvallend zijn. Dus de reis gaat richting het noorden naar de post Poentjak; een kleine post. Vandaar buigen ze af door de woestijn met een grote boog richting camp Volendam. De rivier de Helmand moet nog wel worden overgestoken. Bij een ondiepte wordt er overgestoken. De eerste voertuigen komen veilig over maar als de YPR overgaat, gaat het mis ?Boem?. Het is het voertuig van Martijn. Gelukkig blijft het beperkt tot lichte materiële schade. Na overleg met het hoofdkwartier kunnen ze verder. Aangekomen op de plaats van bestemming nemen ze stelling, het wordt op slag donker en ze zijn verplicht om te wachten tot een beter zicht om de heuvel te kunnen bestijgen. Ik vraag me af??? Als het daar zo donker is en er sterren aan de hemel staan? Zouden zij daar ook oog voor hebben? Of hadden ze het te druk met andere zaken? De maan komt op en het is of er een 60 watt lampje aan gaat. Er wordt weer druk overlegd met het hoofdkwartier en ze krijgen fiat. De YPR is het enige voertuig dat de steile heuvel kan bestijgen en gaat naar boven. Daar aangekomen wordt er stelling genomen; het installeren! Dan begint ook het veilig maken van het plateau door te "searchen" naar IED.  23.30 uur BOEM!

Tot slot leest Piet Bil een gedicht van Huub Oosterhuis

Sinds onheuglijke tijden 
staat de hoop geschreven
dat ooit grote woorden als
"verzoening -  leed geleden -
mensenrecht - schoon water - vrede"

tot een nieuwe wereld worden
eindelijk de echte.

In naam van hen die vóór ons waren
en omwille van wie na ons komen

blijf die grote woorden dromen?
laat die hoop niet varen.

Namens het Veteranencomité het Bildt
Ekie Altena-Bouma (SWO het Bildt)